6 ciekawostek o Koronie Ziemi – najwyższych szczytach każdego z kontynentów

Byłem w wojsku jeszcze w czasach obowiązkowej służby. Razem ze mną od pierwszych dni był m.in. kolega Klemens – osobistość na tyle wyjątkowa, że postanowiłem o nim opowiedzieć.

Kilka słów o aparycji Klemensa: 1,80 m wzrostu, budowa ciała w normie. W tym punkcie zagadnienia normy zostały wyczerpane i przechodzimy do ciekawostek: twarz poorana bruzdami jak u 50-letniego wilka morskiego, wzrok lekko rozbiegany, wypatrujący niespodziewanych zagrożeń zewsząd, bardzo duża głowa, wielkie opuszki palców (jakby mu drzwi przytrzasnęły) i wielkie stopy. Nie jest moim zamiarem jakiekolwiek szkalowanie Klemensa ze względu na wygląd, lecz jest ważny w celu zrozumienia niektórych aspektów poniższych historii. Do wojska dotarł z malutkiej wioseczki gdzieś pomiędzy Przemyślem, a Zamościem. Jego mowa była mocno prosta z kresowym zaśpiewem i przekręcaniem słów.

Ten niezwykły dom chciałby odwiedzić każdy z nas, bo przecież willa Playboya jest miejscem, gdzie można nie myśleć absolutnie o niczym, a cały swój czas spędzać w towarzystwie pięknych ludzi, opalając się w gorącym, kalifornijskim słońcu. Jednak to pozornie beztroskie życie ma też inną, ciemniejszą stronę medalu, z której nie wszyscy zdają sobie sprawę...

Najwyższy szczyt Ziemi, Europy, obu Ameryk, Afryki… To potrafi wymienić każdy z nas bez mrugnięcia okiem, tak? To dobrze, zatem nie ma sensu powtarzać. Ale Korona Ziemi to nie tylko najwyższe góry każdego z kontynentów. To także szereg ciekawostek, kontrowersji, sporów i dyskusji.

#1. Gdzie Elbrus a gdzie Europa

Wydawałoby się, że w wybraniu najwyższych szczytów każdego z kontynentów nie powinno być zupełnie nic trudnego. No bo przecież wystarczy sięgnąć do atlasu… Nic z tych rzeczy. Już na początku kontrowersje wzbudza najwyższy szczyt Europy. Dla jednych – w tym Międzynarodowej Unii Geograficznej – najwyższym szczytem Starego Kontynentu jest leżący na francusko-włoskiej granicy Mont Blanc ze swoimi 4810 metrami n.p.m. Ale wiele osób upiera się, że przecież w Europie jest też Elbrus, czyli licząca 5642 metry góra w Rosji przy granicy z Gruzją. I to rzekomo Elbrus, zamiast Mont Blanc, powinien zasługiwać na uwzględnienie w Koronie Ziemi.

#2. Czy Australia to kontynent?

Cóż, w porównaniu z innymi szczytami Korony Ziemi australijska Góra Kościuszki nadaje się bardziej na spacer w sandałach niż wyzwanie dla wytrawnych alpinistów. Niemniej jednak w pierwotnej wersji Korony jako kontynent widniała sama Australia. Dopiero później, w 1986 roku, alpinista Reinhold Messner dokonał zmiany i do Korony Ziemi zaczęto zaliczać Australię wraz z Oceanią, przez co miejsce Góry Kościuszki zajął ponad dwukrotnie wyższy szczyt Puncak Jaya w Indonezji.

#3. Zaczęło się w Ameryce…

Aż trudno uwierzyć, że pomysł, by połączyć najwyższe szczyty kontynentów w Koronę Ziemi powstał dopiero w drugiej połowie XX wieku. I to bynajmniej nie za sprawą doświadczonych alpinistów, tylko… amerykańskiego biznesmena. Richard Bass miał nie tylko głowę do interesów, ale też ogromnym zamiłowaniem darzył góry. I to właśnie on postanowił jako pierwszy zdobyć Koronę Ziemi, wówczas jeszcze z Górą Kościuszki. Swoje zadanie ukończył 30 kwietnia 1985 roku, zdobywając Mount Everest. We wspinaczce na ostatni ze szczytów asystowali mu profesjonalni alpiniści.

#4. Polacy tu byli

Pierwszym Polakiem, który zdobył Koronę Ziemi, był Leszek Cichy. Swoje wyzwanie ukończył w 1999 roku. Był dopiero 57. w historii alpinistą, któremu udał się ten wyczyn. Po nim na najwyższych szczytach kontynentów stanęła Anna Czerwińska – pierwsza Polka i 66. osoba w historii. Urszula Tokarska zdobyła Koronę w oryginalnej wersji, natomiast Izabela Smołokowska zdecydowała, że nie będzie zastanawiać się nad słusznością którejś z wersji Korony Ziemi i w sierpniu 2013 roku ukończyła zdobywanie wszystkich 9 szczytów.

#5. Rekordy

Najmłodszy zdobywca Korony Ziemi jeszcze chwilę temu nie był nawet pełnoletni. To Amerykanin Jordan Romero, który 24 grudnia 2011 roku, w momencie stanięcia na Mount Vinson (Antarktyda) miał dopiero 15 lat. Podczas gdy jedni całymi tygodniami zabierają się za "karkołomne wejście na Śnieżkę", Henrik Kristiansen potrzebował zaledwie 136 dni na zdobycie całej Korony Ziemi. A pierwszą kobietą, która stanęła na wszystkich szczytach, była Japonka Junko Tabei (w 1992 roku).

#6. Korona Ziemi a Korona Himalajów

Zdobycie Korony Ziemi to duże wyznanie – to prawda. W tej kwestii Polacy nie dzierżą raczej palmy pierwszeństwa. Ale Korona Himalajów i Karakorum, czyli 14 ziemskich ośmiotysięczników, to wyzwanie znacznie większe. Ale i tu Polacy nigdzie nie byli pierwsi. Dlaczego? Najwyraźniej było za łatwo. Dopiero zdobycie Korony Himalajów i Karakorum zimą, w warunkach trzy razy gorszych niż najgorsze jakie można sobie wymarzyć, było dla Polaków wystarczająco ambitnym wyzwaniem. I faktycznie – na 10 spośród 14 szczytów w zimie jako pierwsi stanęli właśnie Polacy. 2 inne jeszcze nie zostały zdobyte zimą.

Tak wygląda Korona Ziemi w kolejności od najniższego do najwyższego szczytu: